તમે કદાચ વિશ્વાસ નહીં કરો, પરંતુ કુદરતી ખેતીની આ રસપ્રદ વાર્તા સરકારે નીતિ આયોગ દ્વારા સંભળાવી છે. આ વાર્તાનો ભાવાર્થ એ છે કે વધુ ઉપજ અને બમ્પર આવક મેળવવા માટે ખેતરોમાં રાસાયણિક ખાતરો નાખવાની જરૂર નથી. આ વાર્તા જણાવે છે કે ગાયના છાણ વગેરેમાંથી ઘરે બનાવેલ ખાતર પણ તમને કરોડપતિ બનાવી શકે છે.
ચાલો જાણીએ શું છે આખી વાર્તા. ખેડૂત અમિત વર્મા રામપુર જિલ્લાના પસિયાપુર જાનુબી ગામના રહેવાસી છે. ખેતી ઉપરાંત તેમનું શિક્ષણ પણ આશ્ચર્યજનક છે. અમિત વર્માએ પહેલા B.Tech કર્યું, પછી માર્કેટિંગમાં MBAની ડિગ્રી લીધી. પરંતુ બધું કર્યા પછી, તે તેની વતન પરત ફર્યો અને ત્યાં પણ કમાલ નું કામ કર્યું.
અમિત વર્માએ તેમની ખેતીમાં શું કર્યું, કેવી રીતે કર્યું
વર્ષ 2021 સુધીના ડેટા દર્શાવે છે કે અમિત વર્માએ 10 એકરમાં કાળા ઘઉં, 2 એકરમાં સરઘવો અને લીલા મરચાં, 2 એકરમાં કેપ્સિકમ, 5 એકરમાં પીળી સરસવ, અળસી અને તલ, 5 એકરમાં શેરડી, એક એકરમાં ચણા ઉગાડ્યા હતા. અને એક એકરમાં હળદરની ખેતી કરે છે.
પોતાની કમાણી વધારવા માટે અમિત વર્માએ ઘરે પ્રોસેસિંગ યુનિટ બનાવ્યું. જેમાં પેકેજિંગ, માર્કેટિંગ અને બ્રાન્ડિંગનું કામ શરૂ થયું. તેની કૃષિ પેદાશો માટે રામપુર કૃષકના નામથી બ્રાન્ડ બનાવી અને પ્રચાર કરી.
અન્ય ખેડૂતોને તેની બ્રાન્ડ સાથે સાંકળી લીધા અને FPO દ્વારા તેના કુદરતી ઉત્પાદનોનું વેચાણ કર્યું. કોઈપણ પ્રિઝર્વેટિવ વિના ફૂડ સપ્લિમેન્ટ બનાવ્યું અને મહિલાઓ અને બાળકોમાં તેનું વિતરણ કર્યું.
‘ડાઈટ ટુ ક્યોર પ્રોગ્રામ’ હેઠળ બાળકો અને મહિલાઓને 2200 સપ્લિમેન્ટ કીટનું વિતરણ કરવામાં આવ્યું હતું. આનાથી તેમના ઉત્પાદનની બ્રાન્ડિંગમાં વધુ વધારો થયો.
કેટલી કમાણી કરી
પાક-શેરડી | કુદરતી ખેતી (2 હેક્ટર) | પરંપરાગત ખેતી (2 હેક્ટર) |
ખર્ચ | 175000 રૂપિયા | 200000 રૂપિયા |
ઉત્પાદન (ક્વિન્ટલ) | 2500 | 2500 |
કુલ વળતર | રૂ 1250000 | 875000 રૂ |
ચોખ્ખું વળતર | 1100000 રૂપિયા | 787500 રૂ |
લાભો અને સિદ્ધિઓ
- વિસ્તારમાં કુદરતી ખેતી હેઠળ મધમાખી ઉછેર શરૂ કર્યું.
- અળસિયાના ખાતરનો ઉપયોગ ખેતીમાં કર્યો અને પાકની ઉપજમાં દિવસેને દિવસે વધારો થતો હતો.
- કુદરતી ખેતીમાં જાણવા મળ્યું કે રાસાયણિક ખાતરોની સરખામણીમાં પાક પર જીવાતોનો ઓછો હુમલો થાય છે.
- ઉપલબ્ધ તમામ કૃષિ પેદાશો કેમિકલ મુક્ત હતી.
- કુદરતી ખેતીને કારણે ખેતીનો ખર્ચ ઘણો ઓછો થાય છે.
- ઘરે બેઠા લોકોએ અમિત વર્મા પાસેથી પ્રોડક્ટ્સ ખરીદવાનો ઓર્ડર આપ્યો. કૃષિ પેદાશો લોકોના ઘરે પહોંચાડવામાં આવી હતી.
- અમિત વર્માના કાર્યને ધ્યાનમાં રાખીને, ICAR એ 2020-21 માટે શ્રેષ્ઠ ઉભરતો FPO એવોર્ડ આપ્યો.
- યુપી એગ્રીકલ્ચર ડિપાર્ટમેન્ટ દ્વારા અમિત વર્માને ખાસ એવોર્ડ આપવામાં આવ્યો હતો.