શેરડી માત્ર મીઠાશ જ નથી વધારતી પણ ખેડૂતોની આવકમાં પણ વધારો કરે છે. ઉત્તર પ્રદેશ હાલમાં શેરડીની ખેતીમાં મોખરે છે. ખાંડના ઉત્પાદનમાં પણ રાજ્યની કોઈ ભૂમિકા નથી. ભારતીય શેરડી સંશોધન સંસ્થા, લખનૌ દ્વારા શેરડીની ઘણી જાતો વિકસાવવામાં આવી છે.
સમયની સાથે સંસ્થા દ્વારા શેરડીની આવી જાતો પર વિશેષ કામગીરી કરવામાં આવી રહી છે જેથી શેરડીનું ઉત્પાદન વધારી શકાય. ભારતીય શેરડી સંશોધન સંસ્થા દ્વારા વિકસિત શેરડીની જાત 14201 ખેડૂતોમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય બની રહી છે. જો કે આ જાત સંસ્થા દ્વારા વર્ષ 2000 માં વિકસાવવામાં આવી હતી, પરંતુ 0238 પછી શેરડીના ખેડૂતોમાં આ જાત ઝડપથી સ્થાન મેળવી રહી છે. તે શેરડીમાંથી ગોળ બનાવવા માટે પણ સારી જોવા મળે છે.
શેરડીની જાત 14201ની લાક્ષણિકતાઓ
ભારતીય શેરડી સંશોધન સંસ્થા, લખનૌ દ્વારા દોઢ ડઝનથી વધુ જાતો વિકસાવવામાં આવી છે. આ સંસ્થા દ્વારા વિકસિત 14201ની જાતને વસંત શેરડીની શ્રેષ્ઠ જાત તરીકે જોવામાં આવે છે. શેરડીની આ જાત સીધી રહે છે. તેના ગોળનો રંગ આકર્ષક અને ઉચ્ચ ગુણવત્તાનો હોય છે.
મોડી પાકતી જાત 14233 ની સરખામણીમાં, આ જાતની શેરડી સીધી, જાડી અને મધ્યમ કઠિનતા સાથે નક્કર છે. શેરડીની આ જાતનું પ્રતિ હેક્ટર ઉત્પાદન 900 ક્વિન્ટલ પ્રતિ હેક્ટર સુધી છે. શેરડીની આ જાતમાં ખાંડનું પ્રમાણ 18.60% છે. શેરડીની આ જાત લાલ સડો અને અન્ય રોગો સામે સાધારણ પ્રતિરોધક છે.
ખેડૂતોએ એક જાતિ પર નિર્ભર ન રહેવું જોઈએ
ઇન્ડિયન સુગરકેન રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટના વૈજ્ઞાનિક ડૉ. આલોક શિવે સૂચન કર્યું હતું કે ખેડૂતોએ 50 ટકા વહેલા શેરડી અને 50 ટકા સામાન્ય જાતની શેરડી વાવવા જોઈએ. ખેડૂતોએ એક જાતિ પર નિર્ભર ન રહેવું જોઈએ. તેનાથી તેમના નફામાં વધારો થશે.
આ રોગને કારણે પ્રતિબંધ લાદવામાં આવ્યો છે
ગીતમાં લાલ સડો રોગને આ પાકનું કેન્સર કહેવાય છે. આ રોગ પાકને અસર કરે છે પછી, ખેતરમાં આખી શેરડી નકામા થવા લાગે છે. વેરાયટી 0238 પણ લાલ સડો રોગથી પ્રભાવિત છે. આ ઉપરાંત શેરડીની 11015 અને પીવી 95 જાતો પર પણ પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે.
આ જાત લાલ સડો રોગથી સંપૂર્ણપણે પ્રભાવિત છે. શેરડીના વૈજ્ઞાનિકોના સૂચન મુજબ આ પર પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે. ઉત્તર પ્રદેશમાં શેરડીની સૌથી લોકપ્રિય જાત 0238 છે. આ વિવિધતાને કારણે માત્ર ખેડૂતોનું નસીબ જ બદલાયું નથી પરંતુ ઉત્તર પ્રદેશ શેરડીના ઉત્પાદનની સાથે સાથે ખાંડના ઉત્પાદનમાં પણ પ્રથમ સ્થાને પહોંચી ગયું છે.
